Strefy Czystego Transportu – co to jest i od kiedy obowiązują w Polsce?

transport z Grecji do Polski

Z każdym rokiem coraz więcej mówi się o kondycji powietrza i problemie smogu. Wywołuje on szereg dotkliwych konsekwencji dla zdrowia i środowiska. Wśród wielu podejmowanych działań, mających na celu ograniczenie emisji szkodliwych gazów, znajduje się pomysł stworzenia stref czystego transportu. Na czym polega to rozwiązanie?

Co to jest Strefa Czystego Transportu?

Końcem 2021 roku weszła w życie nowelizacja Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych. W artykule 39 możemy przeczytać o tym, że w celu ograniczenia negatywnego wpływu emisji zanieczyszczeń z transportu, gmina może ustanowić strefę czystego transportu. Oznacza to, że na drogi znajdujące się w takiej strefie nie mogą wjeżdżać inne pojazdy niż elektryczne, napędzane gazem ziemnym lub wodorem o odpowiednim oznakowaniu.

Jak powinny być oznakowane pojazdy?

Samochody spełniające powyższe kryteria powinny posiadać odpowiednie oznakowanie w formie naklejki umieszczonej w lewym, dolnym rogu przedniej szyby pojazdu. Oznakowanie wydawane jest przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta za drobną opłatą. Jej wysokość ustalana jest indywidualnie przez gminę, ale nie może przekraczać 5 zł.

Naklejka obowiązująca od maja 2022 roku jest zielona i ma kształt ośmiokąta. Znajdują się na niej takie informacje jak rok produkcji pojazdu, rodzaj używanego paliwa, numer pojazdu, nazwa gminy oraz informacja o tym, czy oznakowanie zostało wydane w związku z wytycznymi ustalonymi przez gminę.

Kto jeszcze może wjechać do Strefy Czystego Transportu?

W ustawie zostały wymienione także inne rodzaje pojazdów, które mogą wjechać do stref czystego transportu bez naklejki. Wśród nich znajdują się:

  • pojazdy zarządców dróg i realizujące zadania na ich rzecz;
  • pojazdy Policji, Inspekcji Transportu Drogowego, ABW, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu i Wywiadu Wojskowego, CBA, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Służby Więziennej, Krajowej Administracji Skarbowej, jednostek ochrony przeciwpożarowej, Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa oraz służb ratowniczych;
  • pojazdy Sił Zbrojnych RP;
  • pojazdy, którymi poruszają się osoby niepełnosprawne;
  • specjalistyczne środki transportu sanitarnego;
  • autobusy zeroemisyjne i autobusy szkolne.

Rada gminy może także na podstawie uchwały dopuścić wjazd do strefy pojazdom o napędzie spalinowym, który spełnia wybrane normy emisyjności. Do strefy mogą także wjeżdżać pojazdy o napędzie spalinowym, które nie spełniają powyższych wymogów, lecz będzie to wjazd płatny. Stawkę określono jako 2,5 zł za godzinę lub abonament 500 zł miesięcznie.

Czy w Polsce istnieją Strefy Czystego Transportu?

Mimo zasadności ustawy oraz dopracowaniu jej treści w Polsce nie istnieją dotychczas Strefy Czystego Transportu. Ich wdrożenie jest skomplikowanym logistycznie procesem oraz wiąże się z wieloma zmianami w dotychczasowej komunikacji. Gminy posiadają jednak gotowe narzędzie, a wiele z nich rozpoczęła pracę na stworzeniem takich stref na swoich terenie. Przykładem może być Warszawa, gdzie otwarcie pierwszej Strefy Czystego Transportu planowane jest na 2025 rok.